ویژگی های کتاب آهنگ شعر فارسی موضوعی مشاوران آموزش
1) ویژه داوطلبان کنکور رشته انسانی
2) شامل عروض و قافیه یازدهم و دوازدهم
3) درسنامه خلاصه اما کاربردی منطبق با کتابهای درسی
4) ارائه مباحث عروض و قافیه یازدهم و دوازدهم
5) ارائه تمرین های درس به درس تشریحی و جداول مقایسه ای
6) شامل تست های جمع بندی و درس به درس
7) ارائه آزمون های سراسری مدارس 1400 تا 1403
8) شامل آزمون های سراسری 1399 تا 1403
9) ارائه پاسخنامه تشریحی کلیه سوالات ارائه شده در کتاب
تحلیل و بررسی کتاب آهنگ شعر فارسی مشاوران آموزش
آهنگ شعر فارسی در نظام آموزشی قدیم، آموزش عروض به صورت متمرکز و در پایه پیشدانشگاهی صورت میگرفت و کتاب واحدی داشت. حالا آموزش عروض در متوسطه دوم به این صورت پراکنده شده است:
۱) دهم انسانی: آشنایی با مفهوم وزن، تناسب وزن و محتوا ، مقدمات الگوی واجی، خط عروضی و نکات تقطیع
۲) یازدهم انسانی: آشنایی با مفهوم رکن و ارکان اصلی، انواع وزن و وزنهای همسان دولختی(دوری)
۳) دوازدهم انسانی: وزنهای ناهمسان، اختیارات شاعری زبانی و وزنی، وزن در شعر نو
به این شیوه نقدهایی جدی وارد است که مجال طرح آن در اینجا نیست. به هرروی، آموزش عروض و قافیه که در دانشگاه تنها دو واحد درسی را به خود اختصاص میدهد (در کل رشته ادبیات فارسی از کارشناسی تا دکترا) در متوسطه دوم بسیار مهم و جدی است. آموختن وزن شعر فارسی (عروض) و اختیارات شاعری بخش مهمی از ادبیات اختصاصی(علوم و فنون) رشتة علوم انسانی است. چهار درس از هر کتاب علوم و فنون ادبی(دروس ۲، ۵ ، ۸ و ۱۱) و بین ۵-۷ تست از هر کنکور انسانی به مبحث عروض یا اختیارات شاعری اختصاص یافته است.
آموزش شنیداری
آموزش شنیداری(عروض) در عین سادگی روشمند است. اگر قرار بر شنیدن و حدس زدن وزن ابیات باشد که از مقوله شهود است و نیازی به آموزش ندارد. کتاب علوم وفنون هم پیوسته تأکید دارد که آموزش عروض، شنیداری (سماعی) باشد اما روش تدریسی برای آن بیان نکرده و مؤلفان هم در پیدا کردن وزن ابیات راهی جز تقطیع پیش پای معلم و دانشآموز نگذاشته اند.
عروض مبحث سادهای است و میتوان آن را در حداکثر دو سه ماه به صورت کامل آموخت. تقسیم آن به چندین بخش و پراکندن آن در سه سال تحصیلی جز آشفتگی خاطر و فراموشی حاصلی ندارد. مهمترین مشکل آموزش عروض در نظام فعلی پراکندگی مطالب است. هدف این کتاب در درجه اول منسجم کردن آموزش عروض در هر سه پایه و روشمند کردن عروض شنیداری است. در مرحله بعد، با تمرینهای جزئی و جاانداختن مطالب فرصتی برای تمرین وزن و اختیارات شاعری فراهم شده است. بخشی از مشکل آموزش عروض کمبود ابزارهای مناسب آموزشی و تمرینهای مناسب است که در این کتاب برای رفع آن تلاش کردهایم.
کتاب آهنگ شعر فارسی میتواند به عنوان کتاب کار و تمرین و نیز درسنامه برای دانش آموزان و کسانی که به شیوه خودخوان عروض میآموزند مناسب باشد. با این حال، مخاطب اصلی این کتاب دبیران محترم هستند. در این سالها شاهد تلاش و پیگیری همکاران برای آموزاندن عروض و اختیارات شاعری به روشهای متعدد بودهام. بسیاری از این روشها مفید و مناسب هستند. اما برخی همکاران عروض شنیداری را نیاموختهاند و با تقطیع بسیار و غیرضروری باعث ملالت و دلزدگی فراگیران میشوند. کلید حل مشکل آموزش عروض این است که تک تک دبیران عروض سماعی را بیاموزند و بدان باور داشته باشند. عروض یعنی موسیقی شعر، ذات وزن شنیدن و موسیقی است و روی کاغذ فراگرفتن آن همان قدر بیهوده است که شما بخواهید با خواندن و نوشتن سه تار یا پیانو یا هر ساز دیگری بیاموزید.
پس از حدود پانزده سال تدریس که تدریس عروض همواره پای ثابت آن بوده است و پس از در میان گذاشتن روش آموزش عروض با همکاران عزیزم در جلسات ضمن خدمت اطمینان یافتم که آنچه در آموزش عروض اندوخته و پرداختهام میتواند برای فراگیران و معلمان مفید و کارساز باشد و روش منسجمی برای دریافتن وزن شعر فارسی ارائه کند. فراگرفتن وزن شعر فارسی و توانایی پیدا کردن وزن شعرها همیشه برای دانش آموزان دلچسب و خوشایند است و تلاش من همواره آن بوده است تا بر شوق آن بیفزایم و از سختی بکاهم.
ساختار کتاب موضوعی آهنگ شعر فارسی مشاوران آموزش
فهرست مطالب ارائه شده در کتاب پیش رو به شرح زیر می باشد:
فصل | تعداد تست |
عروض | |
درسنامه عروض پایه دهم | |
تست و پاسخ تشریحی | 50 |
درسنامه عروض پایه یازدهم | |
تست و پاسخ تشریحی | 50 |
درسنامه عروض پایه دوازدهم | |
تست و پاسخ تشریحی | 50 |
قافیه | |
تست و پاسخ تشریحی | 50 |
وزن های رایج شعر فارسی | |
کاربرگ های هم وزنی | |
امتحان نهایی | |
آزمون نهایی 1400 تا 1403 | 108 |
آزمون سراسری کنکور 1399 تا 1403 | 70 |
پاسخنامه تشریحی |